Een aantal weken geleden ging ik op onderzoek uit in het Whitepaper van skipr.nl (van BSL). ‘Hoe lost de zorg zijn personeelstekort op?’, was het thema. Ik verdwaalde voor urenlang in alle informatie, feiten en artikelen van Nursing, Skipr en Zorgvisie.
Ik heb mijn eerste stuk herschreven, zodat het korter en bondiger is. Met wat interessante cijfers en dan heb ik het over waar jij en ik invloed op (kunnen) hebben.
Als laatst trek ik een conclusie en die conclusie is voor de zorg, jou en mij precies dezelfde.
Waarom mensen de zorg verlieten
Het Whitepaper begint met feiten. De instroom is hoger dan de uitstroom momenteel. Dat lijkt mooi, maar in 2040 moet 1 op de 4 mensen in de zorg werken, momenteel is dat 1 op de 6. De voorspelling is dat er in 2031 zo’n 135 duizend mensen te weinig zijn, 2,5 keer zoveel als nu.
Het Whitepaper schrijft over de redenen waarom mensen de zorg verlieten. De grootste reden was de werkdruk: 31%. 36% voelde zich dusdanig niet gesteund door leidinggevenden dat zij ontslag nemen.
“Ook de inhoud van het werk is een reden te vertrekken, en dan met name een hoge regeldruk en weinig ontwikkelingsmogelijkheden. Een slechte werksfeer is voor ruim 1 op de 5 een reden op te zeggen en 20% heeft problemen met werktijden.
75% van de zorgmedewerkers vertrekt op eigen initiatief. In 2020 was dit 64%.
Salaris blijkt voor ‘slechts’ (hun woorden) 25% een reden te zijn.
Inzetten op preventie en amplitie ipv curatie
Later lees ik over het anders inrichten van de zorg in combinatie met preventie. Helemaal goed, ben ik het mee eens! Het gevoel dat ik pleisters aan het plakken was, was een van de reden waarom ik stopte als verpleegkundige aan het bed namelijk.
Ik denk dat we dat ook bij zorgverleners mogen gaan doen. Meer richten op preventie en sterker nog: op amplitie. Dat schrijft het Whitepaper ook, alleen in andere woorden:
“Maar preventie geldt ook voor zorginstellingen zelf. Daarmee zijn we weer terug bij de korte termijn, bij de post-covidperiode. Leidinggevenden moeten juist nu extra alert zijn op hun zorgprofessionals, waarschuwen crisisadviseurs van ARQ IVP. Nu de pandemie voorbij lijkt, willen instellingen zo snel mogelijk terug naar back to normal. Zo zijn in de meeste zorginstellingen de oude afdelingsteams weer bij elkaar. Maar in de coronajaren is er zoveel gebeurd, dat het niet automatisch voelt als het oude team, aldus de adviseurs van ARQ IVP.
‘Als je nu de draad weer oppakt alsof er niks gebeurd is, als je geen lessen trekt uit de afgelopen jaren en medewerkers niet voldoende ziet, dan haken mensen af. Ze melden zich ziek of ze nemen ontslag’, waarschuwt Astrid van Engen van ARQ IVP. Het is aan te raden om juist nu met je team bij elkaar te gaan zitten, te reflecteren op wat iedereen heeft meegemaakt en te bespreken wat iedereen en het team als geheel nodig heeft, bijvoorbeeld op de drie basisbehoeften: autonomie, relatie en competentie.”
Een langetermijnvisie ontbreekt
Het Whitepaper sluit af met een langetermijnvisie. Die ontbreekt volgens Anouk ter Arve, gezondheidsexpert bij Stichting IZZ en schrijver van het boek ‘Zuurstof voor zorgprofessionals’.
“Er is al een overvloed aan vitaliteitscursussen en leefstijlprogramma’s, meent Ter Arve. Hoewel al die programma’s vanuit goede bedoelingen worden gestart, is het te veel en daardoor onbeheersbaar.
Volgens Ter Arve zijn er in de zorg vier zaken die er in de dagelijkse praktijk echt toe doen: leiderschap, werkdruk, balans tussen werk/privé en goede samenwerking in teams. Wil de zorg zijn kostbare medewerkers vitaal en gezond houden, dan moet vooral in deze vier zaken worden geïnvesteerd, aldus Ter Arve. Dat vraagt visie en een lange adem.”
Ondertussen krijgen de bestuurders training van een elite-adviesclub. Het middenmanagement krijgt een goedkopere variant, met net een andere stijl, met een eigen sausje. De werkvloer moet het doen met een e-learning programma.
E-learning platforms en vitaliteitsprogramma’s…
Ik moet direct denken aan ‘Sterk in je Werk’ en Goodhabitz. De laatste is een e-learning platform voor iedereen in de organisatie. Het ziet er fantastisch uit, maar kent ontelbare modules die door bijna niemand gebruikt worden. Veel ziekenhuizen betalen per medewerker en dat doen ze al jaren. Het zal me verbazen als meer dan 5% hier gebruik van maakt.
Nog een klein stukje over hetzelfde qua vitaliteitsprogramma’s:
“Stop met de vitaliteitsprogramma’s, zoals de jaarlijkse vitaliteitsweek die veel zorgaanbieders organiseren. Dat is de hoofdboodschap van ten Arve. De vitaliteitsmarkt bij de kantine, waar je je bloeddruk kunt meten. Waar mentale fitheidscoaches informatie geven over gezond bewegen, gezond voedsel, gezond alcoholgebruik, ontspanning en mentale veerkracht.
Allemaal zaken waardoor je als individu weerbaarder en fitter bent. ‘Maar dragen die programma’s echt bij aan de mentale en fysieke gezondheid van de hele organisatie?’, vraagt Ten Arve zich af. ‘We moeten opruimen. Minder onnodige dingen doen. Zorg voor zuurstof voor zorgmedewerkers.”
Dus we moeten opruimen en minder onnodige dingen doen. Het moet gaan over leiderschap, werkdruk, samenwerking in teams en balans werk-privé.
Dat terwijl het verzuim is gestegen naar 7,79% en dat is exclusief mensen die niet ziek thuis zijn. Wat ik zelf heel interessant vind, is dat we dus moeten stoppen met vitaliteitsprogramma’s, maar dat mensen ook langer kortdurend en langdurend thuis zitten.
Hoe gaan we de mensen dan wend- en weerbaarder maken als we daarmee stoppen? Leggen we de verantwoordelijkheid bij de zorgverleners zelf?
Het verzuim wordt ondertussen hoger, het verloop is nog steeds hoog, jonge verpleegkundigen rennen nog steeds het vak uit door allerlei zaken binnen twee jaar…
Hoeveel artikelen en onderzoeken naar ditzelfde probleem gaan we nog doen?
Ik verloor mezelf in een doolhof aan informatie, wir war etc. En ik snap heel goed dat Ten Arve zegt dat het minder moet.
Waar zijn we nu eigenlijk mee bezig?
We hebben het eerst over harde, koude cijfers en vervolgens hebben we het over ontastbare en grote termen als leiderschap en balans werk-privé.
Dat zijn de grootste onderwerpen die je kan behandelen. De balans tussen je werk en privé heeft te maken met ALLES:
- Hoeveel energiegevers en vreters heb je? In je werk en privé situatie?
- Hoe zijn je relaties?
- Doe je wat je leuk vindt?
- Neem je voeding of vulling tot je?
- Slaap je goed? Word je uitgerust wakker?
- Ontspan je goed?
- Beweeg je genoeg?
Verpleegkundig (en dus persoonlijk) gaat ook over letterlijk alles:
- Kan je je grenzen aangeven en doe je dat ook?
- Durf je jezelf op 1 te zetten en doe je dat?
- Leef je vanuit liefde of vanuit angst en controle?
- Als je je dat afvraagt: zijn/is je valkuil(en) pleasen, perfectionisme en/of piekeren?
- Ken je zelfliefde of wijs je jezelf af?
- Weet je wat je voldoening en zingeving geeft en handel je daarnaar?
‘Het zou moeten gaan over leiderschap, werkdruk, samenwerking in teams en balans werk-privé.’
Ik vind het mooi. Dat is ook waar het over zou moeten gaan. En ik ben het eens dat een vitaliteitsprogramma je hier niet bij gaat helpen. Je kan iemand vertellen dat hij/zij een komkommer moet eten in plaats van een frikandelbroodje uit de AH to go, maar als je niet naar de oorzaak/kern gaat, heb je er niks aan.
We zijn nog steeds pleisters aan het plakken
Het is allemaal symptoombestrijding tot je aan de slag gaat met zingeving, voldoening en je (beperkende) overtuigingen.
En als we dat niet doen, zijn we weer terug bij een korte termijn visie in plaats van een lange termijn visie. Waar Ten Arve het dus ook over heeft.
Aldus het advies van Joke Storm. Joke Storm is hier zelfs (onder andere) mee bezig met Nurse Minded.
Dit moet te doen zijn. Ik help iedereen die ik begeleid bij het vraagstuk ‘balans werk-privé’. Ze hebben allemaal een veel betere balans tussen werk- en privé gevonden en die bewaken ze ook.
Omdat ze minder zijn gaan doen. Net zoals ik in deze blog heb gedaan, zoals Ter Arve zegt, zoals de zorg zou moeten doen en net zoals jij ook zou moeten doen.
Het resultaat van ‘minder doen’
Daarnaast help ik ze bij leiderschap en alle vragen die daar staan. (En nog veel meer.)
Het resultaat?
- Jeroen: het resultaat van dit coachingstraject met Thomas is dat ik een sterkere mindset gecreëerd heb. Dit hoor ik ook terug in mijn omgeving, ik straal meer zelfvertrouwen uit en voel me gelukkiger bij de dingen die ik doe.
- Britt: Ik ervaar op dit moment meer rust in mijn hoofd en lijf. Ik ben vrolijker (dans weer door de kamer), kies meer voor mezelf en kan beter omgaan met gevoelens, gedachten en dit omzetten waar nodig.
- Nynke: gegroeid in wie ik ben en wil zijn, maar samen ook wel degelijk naar mijn idee, wat ook geholpen heeft om verder te komen. Door onder andere mijn beschermingsmechanisme van aanpassingsvermogen dat ik nu steeds beter bewust zie/voel dat deze mij niet meer dient waardoor ik nu wat meer schijt durf te hebben van wat anderen van mij denken en vinden. Vanuit mijn omgeving en vooral van de mensen die mij niet vaak zien kreeg ik onder andere terug dat ik veranderd ben in positieve zin. Voornamelijk dat ik meer open ben, inspirerend en dat ik steviger sta.
- Esmee: ik kan oprecht zeggen dat ik van de 1.0 versie naar de 5.0 versie van mijzelf ben gegaan, zoals Thomas dat mooi kan omschrijven. Hiervoor heb ik op de korte termijn stappen mogen zetten die ver buiten mijn comfortzone lagen en echt niet altijd leuk waren. Juist dit heeft er wel voor gezorgd dat ik mijn eigen kracht hebt ontdekt, door te doen ondanks de weerstand die er was.
- Mitzi: “Hoe kan je iemand het beste omschrijven die je heeft geholpen én nog steeds helpt je leven voor altijd positief te veranderen? Ik ben Thomas eeuwig dankbaar. Zonder hem was ik, en zeker niet in zo’n korte tijd, de persoon geworden die ik nu ben.
- Gerianne: Ik heb geleerd om dichterbij mezelf te blijven en te luisteren naar mijn gedachtes en gevoelens. Ik hoef mezelf niet meer weg te cijferen en ik gun mezelf meer dan al die tijd daarvoor. Hoe fijn is het om weer lekker in je vel te zitten en te kunnen accepteren dat je naast de positieve momenten soms ook gewoon een rotdag mag hebben! Het gaat er niet om wat je mee maakt, maar hoe je er mee om gaat.
- Anneline: Maar wat heeft het mij gebracht! Mindfulness, leven in het hier en nu, genieten van het moment, minder moeten en meer zelfcompassie. Nooit gedacht dat ik ooit zo’n zweverige hippie zou worden, maar I love it. Dit is wie ik wil zijn, en daar ga ik nu voor. Thomas, dank voor je openheid, kritische vragen, oprechtheid, luisterend oor en vooral je humor! Ik heb vaak gelachen, vaak ook niet; maar zonder jouw hulp zou ik op zeker geen hippie zijn geworden die ik stiekem altijd heb willen zijn.
Ik durf wel te dromen over een zorgwereld waarin de dingen heel anders gaan dan ze nu gaan.
‘Wat als het WEL lukt?’
Ik durf ook te dromen over dat ik degene ben die dit adviesbureau op gaat richten. Sterker nog, ik ben er nu al mee bezig zoals je kan lezen. En ik geloof dat het gaat lukken.
Ik geloof in de vraag ‘wat als het wel lukt?’. En daar help ik de mensen die ik begeleid ook bij. We zijn vreselijk goed in negatief denken en geloven namelijk.
Ik kan me voorstellen dat het een beetje duizelt bij je, na al deze informatie. Maar als je tot hier gekomen bent, is dat in ieder geval omdat je het interessant vond/vindt.
En dat betekent dat je de referenties ook gelezen hebt.
Gebeurde er iets bij je, wat je rol ook is? Was het iets van ‘hier wil ik (eigenlijk stiekem) ook wel meer over/van weten?’.
Als je wilt weten of jij dit ook kan bereiken, voor jezelf of je organisatie, kan je me een bericht sturen. Je kan me ook mailen op thomas@thomasgroen.nl .
Verpleegkundig Beraad
Als je direct in actie wilt komen, kan je aanstaande donderdag naar Verpleegkundig Beraad komen.
Dit is een live Zoom workshop voor verpleegkundigen. Binnen 1.5 uur weet jij exact welke 4 pilaren jij nodig hebt om beter én vaker voor jezelf te zorgen.
Aan het einde van de training heb je de volgende dingen ontdekt:
- Waarom je zo gehecht aan én geprogrammeerd bent om voor anderen mensen te zorgen en niet voor jezelf.
- Welke overtuigingen de fitte, vitale mensen die goed voor zichzelf zorgen niet hebben (en jij wel) voor een lang, geluk leven met rust.
- De overeenkomst die diezelfde mensen allemaal hebben.
- Wat je diep van binnen tegenhoudt om voor jezelf te kiezen.
- Die ene vraag die je elke aan jezelf mag vragen, die je nu alleen gebruikt voor je patiënt.
Wil je meer weten? Klik hier. Ook kan je hier je inschrijving voltooien.
Er zit een maximum van 10 deelnemers op de workshop.