Ken je de cliché uitspraak: ‘Als je niet voor jezelf zorgt, kan je ook niet voor een ander zorgen’? Ik ga je in deze blog uitleggen waarom dat absoluut niet waar is als verpleegkundige… Tot het te laat is.
In deze blog ga ik, samen met jou, kijken naar de kern van de zorgverlener. We gaan in sneltreinvaart van kwaliteiten naar valkuilen naar het ‘tot het te laat is’ stukje.
Om te beginnen mag je nadenken over jouw kwaliteiten en die van je collega’s. Hieronder heb ik alvast wat gemiddelde eigenschappen en kwaliteiten van zorgverleners voor je genoemd. Deze eigenschappen heb ik niet zelf bedacht, ze komen allemaal vanuit de input van mijn webinars en de mensen die ik coach:
- Bescheiden
- Verontschuldigend van aard
- Empathisch/zorgzaam
- Respectvol en begripvol
- Verantwoordelijk
- Vriendelijk/lief
Waar je ’te’ voor zet, is niet goed
Herkenbaar, toch? In mijn introductie heb ik expres het stukje ‘tot het te laat is’ neergezet. Over het algemeen geldt: overal waar je ‘te’ voor zet, is niet goed. Laten we dat eens met jouw kwaliteiten doen. En hier heb ik nog wat andere aan vastgeplakt.
- Te bescheiden
- Te verontschuldigend van aard
- Te empathisch/zorgzaam
- Te respectvol en te begripvol
- Te verantwoordelijk
- Te vriendelijk/lief
En, herkenbaar? Dit is de dus de kern van veel zorgverleners.
Kan jij of kunnen zij voor anderen zorgen? Ja, hè? Sterker nog: dat kunnen jullie juist heel goed. Maar voor ik het daarover heb, geef ik je nog een aantal kwaliteiten en daarbij de valkuilen die ik veel zie en hoor. De kwaliteit is dus het gedeelte zonder ‘te’ ervoor, de valkuil met ‘te’.
- (Te) trots
- (Te) sterk/stoer
- (Te) hard werken
Zo, ben je er nog bij qua kern? Ik beloof je dat het vanaf nu allemaal samen gaat vallen.
De twee vicieuze cirkels
Al deze kwaliteiten en valkuilen zorgen ervoor dat jij het juist heel makkelijk vindt om voor anderen te zorgen. De eerste rij kwaliteiten en valkuilen leiden er namelijk toe dat jij eerst voor anderen opkomt en daarna pas voor jezelf. De laatste drie zorgen ervoor dat je het moeilijk vindt om toe te geven dat je hulp of steun nodig hebt.
De hulp en steun die jij altijd aan anderen geeft. En die je dus eigenlijk aan jezelf zou moeten geven. Maar omdat je het eerste rijtje (ook) bent, zorg je dan eerst weer voor anderen. En dan kom je weer tot het besef dat je zelf hulp nodig hebt. Maar dan kom je weer in het tweede rijtje terecht. Dit is de eerste vicieuze cirkel.
Het leidt tot het vermijden van confrontatie en het niet bewaken grenzen. En dan heb ik het over jouw grenzen, niet die van je patiënten of cliënten. Want die kan jij heel goed bewaken. Omdat dat niet over jou zelf gaat.
Als je wél je grenzen aangeeft en/of je uitspreekt zoals je echt wilt, voel je je vaak schuldig. Je voelt je op de een of andere manier altijd verplicht om een reden te geven als je wel een keer ‘nee’ zegt. Omdat je diep van binnen het gevoel hebt dat je altijd bereikbaar of beschikbaar moet zijn voor die anderen. Terwijl je weet dat dat nergens voor nodig is
En dit is de tweede vicieuze cirkel van veel zorgverleners. Bang om voor zichzelf op te komen en bang om de ruimte in te nemen voor zichzelf.
Tot het te laat is…
Alleen al hiernaar kijkend, vind ik het niet gek dat het verzuim hoger is dan ooit en dat 40% binnen twee jaar weer stopt als verpleegkundige. En dan heb ik het nog niet eens over de werkdruk, de cao/het loon, het verzuim en verloop van collega’s en het gebrek aan waardering.
Dan is er nog het ‘tot het te laat is’ gedeelte. Dat gaat puur over de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen. Elke gebeurtenis hierboven is een druppel op zich. Nogal grote druppels. En omdat momenteel alles tegelijk gebeurt, regent het in de emmer en loopt de emmer de hele dag door over.
En omdat veel zorgverleners te sterk/trots/zorgzaam etc. (willen) zijn, geen hulp vragen en de ruimte niet in (durven te) nemen vanuit hun mooie kwaliteiten, zullen ze nooit hun eigen emmer leeggooien.
Dus ‘je kunt niet voor een ander zorgen, als je niet voor jezelf zorgt’ is gewoon niet waar. ‘Je kunt heel goed voor een ander zorgen, maar minder goed voor jezelf’, zou de uitspraak moeten zijn.
Wil jij leren hoe je beter voor jezelf zorgt en hoe je weer een relaxter leven (terug)krijgt? Bekijk dan gewoon mijn webinar: https://thomasgroen.nl/webinar-zorgverleners/